İnsanlar için toplu halde toplumda yaşamak tabii zorunlu bir durumdur. Çünkü; toplum içinde insanlar ihtiyaçlarını daha kolay karşılar. Bir arada yaşayan insanların arasında çatışma çıkması, uyuşmazlık olmaması kaçınılmaz bir durumdur. Toplumda çatışma çıkmasını önleme görevi, uyuşmazlıklara çözüm bulma süreci ancak belirli bir yaptırımların uygulanmasıyla olur. Uygulanan bu yaptırımlara ceza adı verilir.
Ceza hukuku, toplu yaşamanın getirdiği sosyal düzene karşı hangi davranışların cezalandırılmasının, hangi davranışlara yaptırım uygulanması gerektiğini belirler. Ceza hukuku, toplumu oluşturan insanların haklarını belirleyerek, toplum barışının korunmasına hizmet eder. Ceza hukukunun temel felsefesi hukuksuz toplum, toplumsuz hukuk olmaz ilkesidir.
